Demir eksikliği anemisinde beslenme

• Demir, kanda oksijenin taşınması da dahil olmak üzere çeşitli vücut fonksiyonlarında rol oynayan önemli bir besin mineralidir.
• Diyet demiri hayvansal ve bitkisel gıdalarda bulunur. Demir eksikliği, beslenmenize demir açısından zengin besinler ekleyerek tedavi edilebilir.
• Demir eksikliği vücudunuzun demir depolarının çok düşük olması durumudur. Yaygın nedenler arasında diyetinizde yeterince demir almamak, kronik kan kaybı, hamilelik ve yoğun egzersiz yer alır.
• Bazı yiyecek ve içecekler vücudunuzun emdiği demir miktarını etkiler.
• Demir eksikliği aneminiz varsa doktorunuz (doktorunuz) demir takviyesi önerebilir. Demir takviyelerini bebeklerden ve küçük çocuklardan uzak tutun; aşırı doz ölümcül olabilir.

Demirin besin kaynakları

Beslenmemizde bulunan 2 demir türü şunlardır:

• Hem demiri – Sığır eti, kuzu eti, kanguru, tavuk ve balık gibi hayvan dokularında bulunur.  Karaciğer ve böbrek gibi sakatat ürünleri hem demiri açısından özellikle zengindir (ancak hamile kadınların çok fazla sakatat yemekten kaçınması gerekir çünkü bu ürünler doğum kusurlarına neden olabilecek büyük miktarda A vitamini içerir). Demirin bu formu vücut tarafından en kolay şekilde emilir.
• Hem olmayan demir – Bitki bazlı besinlerde, kuru fasulye ve mercimek gibi bitkisel gıdalarda bulunur. Hem olmayan demirin iyi vejetaryen kaynakları arasında demirle zenginleştirilmiş kahvaltılık tahıllar, tam tahıllar ve baklagiller (fasulye ve mercimek) bulunur. Eğer vejeteryansanız ve diyetinizde hayvansal gıda yoksa, vejetaryen olmayanlara göre her gün neredeyse iki kat daha fazla diyet demirine ihtiyacınız olabilir. Bitki bazlı demir kaynakları şunları içerir: brokoli, kuru üzüm, fındık, kuru erik, kuru kayısı, tohumlar, kuru fasulye ve bezelye gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler ve demirle zenginleştirilmiş tahıllar, ekmekler ve makarnalar.

Demir emilimini etkileyen diyet faktörleri

Bazı yiyecek ve içecekler vücudunuzun emdiği demir miktarını etkiler.

Demir emilimini artırmak için:

• C vitamini tüketin
• Hayvansal proteini (hem) bitkisel (hem olmayan) demir kaynaklarıyla birlikte ekleyin; örneğin etli fasulye.
• Bitkisel demir kaynaklarını (sebzeler gibi) pişirin. Çoğu durumda pişirme sebzelerdeki hem içermeyen demir miktarını artırır. Örneğin vücut, pişmiş brokolideki demirin %30'unu emerken, çiğ brokolideki demirin %6'sını emer.

Vücudunuzun demiri emme yeteneğini azaltan yiyecek ve içecekler:

• Soya proteinleri bitki kaynaklarından emilimi azaltabilir.
• Çay, kahve ve şarap, demire bağlanıp vücuttan dışarı taşıyarak demir emilimini azaltan tanenler içerir.
• Kepek gibi tam tahıllarda bulunan fitatlar ve lifler, demir ve diğer minerallerin emilimini azaltabilir.
• Diyetinizdeki A vitamininin yetersiz olması demir eksikliğine yol açabilir çünkü A vitamini depolanmış demirin salınmasına yardımcı olur.
• Kalsiyum ve fosfor, bitki kaynaklı (hem olmayan) demirin emilimini azaltır.